هوش مصنوعی برای شبکه برق؛ آینده مدیریت انرژی جهانی در سال ۲۰۲۵
خبر فوری:
شرکت GE Vernova، زیرمجموعه انرژی تجدیدشونده جنرال الکتریک، قرار است شرکت فرانسوی Alteia که در زمینه هوش بصری برای شرکت‌های برق فعالیت دارد را در تاریخ اول آگوست ۲۰۲۵ به تملک خود درآورد؛ هدف: ارتقای ابزارهای نظارتی و تحلیلی شبکه برق با کمک AI برای استخراج بصری و عملیاتی داده از زیرساخت‌های توزیع انرژی
مقدمه: چرا AI برای صنعت برق به یک ضرورت تبدیل شده؟
تحول دیجیتال در شبکه‌های برق، نه فقط یک تقاضا، بلکه یک راه‌حل حیاتی است. با افزایش تقاضای برق در جهان به‌واسطه رشد مراکز داده، هوش مصنوعی و مراکز استخراج رمز ارز، عملیات شبکه برق در معرض فشارهای جدی قرار گرفته. در همین راستا، GE Vernova با خرید Alteia به دنبال ادغام AI بصری با سیستم‌های GridOS و DERMS خود است.
AI به‌عنوان چشم‌های بصری شبکه برق
-
Vision Intelligence: نرم‌افزار Alteia برای تشخیص تغییرات بصری در تجهیزات مانند خطوط انتقال، دکل‌های فشارقوی، ترانسفورماتورها و خودروهای تعمیرگاهی استفاده می‌شود. تصویربرداری هوشمند از این اجزا باعث می‌شود مشکلات مکانیزمی و نقاط خطر را سریع‌تر شناسایی کرد.
-
بر پیام خطا غلبه کند: با استفاده از تصویربرداری هوش مصنوعی، شناسایی ترک خوردگی، خوردگی یا تغییر رنگ در تجهیزات قبل از وقوع حادثه ممکن می‌شود.
تأثیر AI بر مدیریت هوشمند شبکه برق
۱. کاهش خاموشی و نگهداری پیش‌بینی‌شونده
AI با یادگیری الگوهای عملکرد طبیعی، می‌تواند خطاها را پیش‌بینی کرده و نگهداری پیشگیرانه را فعال نماید؛ این منجر به کاهش تعطیلی‌های غیرمنتظره و بهینه‌سازی تعمیرات می‌شود.
۲. امنیت سایبری قوی‌تر
هوش بصری و مانیتورینگ داده‌های شبکه فرصت پیشگیری از حملات سایبری مانند تزریق داده‌های جعلی (FDIA) را فراهم می‌کند و با استفاده از داده‌های بصری، عملکرد واقعی تجهیزات کنترل می‌شود.
۳. انطباق آسان با انرژی تجدیدپذیر
AI از طریق هماهنگ‌سازی ولتاژ، فرکانس و جریان در شبکه‌های با پنل خورشیدی و باتری‌های ذخیره پخش‌شده، عملکرد پایدار و بهینه برق را تضمین می‌کند.
تحلیل تأثیر در ایران
✅ فرصت‌ها:
-
به‌کارگیری فناوری مشابه Alteia در شبکه برق شهری و نیروگاه‌های مقیاس کوچک.
-
ارتقای سیستم‌های سنسور و دوربین در شبکه مدیریت پخش برق و ساختمان‌های هوشمند.
-
تولید نرم‌افزارهای مشابه برای نظارت برندهای ایرانی.
⚠️ چالش‌ها:
-
تهیه و نصب تجهیزات تابش دوربین و هوش‌مصنوعی ممکن است هزینه‌بر باشد.
-
نیاز به زیرساخت ارتباطی پایدار، امنیت داده، و آموزش نیروهای فنی به‌روز.
جهت‌گیری جهانی: چرا اکنون زمان AI در برق است؟
-
مطالعات علمی جدید نشان داده‌اند که بهره‌گیری از Digital Twin، مدل‌های قدرتمند مثل Transformers و Language Modelها می‌توانند نقش Agentic Digital Twin را در مدیریت شبکه‌های برق ایفا کنند؛ در نتیجه تصمیم‌گیری هوشمندتر و خودکارتر میسر می‌شود.
-
عملکرد مهندسی دیگر در شبکه برق فقط بر پایه قوانین قدیمی نیست؛ بلکه تزریق هوش مصنوعی در فرآیندهای بحران، ثبات ولتاژ و آمادگی شبکه در مواجهه با شرایط بی‌ثبات، ضروری است.
جمع‌بندی تحلیلی
✔️ خرید Alteia توسط GE Vernova یک انقلاب در استفاده از AI بصری برای شبکه برق به شمار می‌رود.
✔️ این تحول فرصتی بی‌نظیر برای کشورهای در حال توسعه است تا با مدل‌های بومی‌سازی‌شده مشابه در صنعت برق حرکت کنند.
✔️ با ترکیب داده‌های تصویری، حسگرها و مدل‌های ML/AI پیشرفته، می‌توان قدرت شبکه برق را پایدار و هوشمند ساخت.
انتشار مطالب فوق تنها با ذکر مرجع به همراه لینک وب‌سایت برقام مجاز می‌باشد.
لطفا به حقوق هم احترام بگذاریم.